COP29-klimaatakkoord: historische doorbraak of teleurstelling? Reacties van wetenschappers
Onderzoekers beoordelen de nieuwe COP29-klimaatovereenkomstaanpak in Bakoe: historische doorbraak of teleurstellend compromis?

COP29-klimaatakkoord: historische doorbraak of teleurstelling? Reacties van wetenschappers
Een kortetermijnovereenkomst die de COP29-klimaatconferenties in Bakoe, Azerbeidzjan, heeft gered, is een ‘fragiele consensus’, hebben klimaatfinancieringsonderzoekers tegen Nature gezegd.
Opgeluchte COP-afgevaardigden uit rijke landen applaudisseerden in de vroege uren van 24 november na een kortetermijnbelofte dat rijke landen “het voortouw zullen nemen” bij het verhogen van de klimaatfinanciering voor arme landen tot ten minste 300 miljard dollar per jaar in 2035. Van landen met lage en middenlinkse inkomens, met name China, wordt ook verwacht dat zij zullen bijdragen aan internationale klimaatfondsen, wat een primeur betekent voor een COP-overeenkomst.
Maar afgevaardigden uit enkele van de grootste ontwikkelingslanden, waaronder India, Indonesië en Nigeria, waren boos. Sommigen beweerden dat ze onder druk werden gezet om tot een akkoord te komen, zodat de COP-sessie niet in een fiasco eindigde. Bovendien is nog niet bepaald hoeveel van de 300 miljard dollar in de vorm van subsidies of leningen zal komen, noch hoeveel uit particuliere of publieke bronnen zal komen.
De huidige klimaatfinanciering van rijke naar arme landen bedraagt ruim 100 miljard dollar en zal naar verwachting stijgen tot bijna 200 miljard dollar in 2030 bij een ‘business-as-usual’-scenario, aldus een van de onderzoekers. Analyse door ODI Global, een denktank in Londen.
De teleurstelling over het resultaat
“Het financiële aanbod voor Baku was buitengewoon teleurstellend”, zegt Dipak Dasgupta, econoom bij de denktank The Energy and Resources in New Delhi en hoofdauteur van klimaatfinancieringsrapporten voor het Intergouvernementeel Panel over Klimaatverandering.
“Hoewel er een kort moment van vreugde is over het feit dat we deze COP uit de vlammen hebben gehaald, heeft deze bijeenkomst ook oude wonden tussen rijke en arme landen blootgelegd”, zegt Clare Shakya, klimaatdirecteur bij The Nature Conservancy, een internationale natuurbeschermingsorganisatie gevestigd in Arlington, Virginia, VS.
Lage- en middenlinkse inkomenslanden, met uitzondering van China, benaderden de COP en stelden de rijke landen voor dat ze in 2030 jaarlijks ongeveer 2,4 biljoen dollar nodig zouden hebben om zich te ontdoen van fossiele brandstoffen en zichzelf te beschermen tegen de gevolgen van de opwarming van de aarde. Dit bedrag komt overeen met de aanbevelingen van één invloedrijk rapport, dat werd gepresenteerd door wetenschappers en economen. Om tijdens de COP dichter bij een akkoord te komen, stelden meer dan 80 landen een bedrag van 1,3 biljoen dollar voor.
“De belofte van 300 miljard dollar per jaar in 2035 zal niemand ervan overtuigen dat we de 1,3 biljoen dollar per jaar zullen halen die nodig is om de klimaatcrisis aan te pakken”, zegt Sarah Colenbrander, hoofd klimaat en duurzaamheid bij ODI Global.
De Trump-factoren
Het overeengekomen bedrag weerspiegelt ook niet een scenario waarin de Verenigde Staten hun mondiale klimaatfinanciering intrekken in het geval van een aantredende regering-Trump. zich terugtrekt uit internationale klimaatverdragen.
Vóór de COP had de regering van de Amerikaanse president Joe Biden zich ertoe verbonden om tot 2024 jaarlijks 11,4 miljard dollar aan klimaatfinanciering te verstrekken, ongeveer 10% van het huidige jaarlijkse mondiale totaal. “Het lijdt geen twijfel dat we een enorm gat zullen zien in de mondiale klimaatfinanciering [door de VS] naarmate de gevolgen voor het klimaat toenemen en toenemen”, zegt Shakya. Daarentegen heeft China sinds 2013 jaarlijks ongeveer 4 miljard dollar aan klimaatfinanciering verstrekt, voegt ze eraan toe.
COP-afgevaardigden waren het er ook over eens dat er vóór de COP30 in Belém, Brazilië, een financieel “roadmap”-document zal worden opgesteld, dat laat zien hoe landen de hogere doelstelling voor klimaatfinanciering zullen bereiken.
“De routekaart Baku-Belém is er niet voor niets, en goede praktische wetenschap is dringend nodig”, zegt Dasgupta. “Het heeft zorgvuldige zorg nodig, geen sloopkogel.”