Eet minder voor een langer leven: waarom een uitgebreid onderzoek bij muizen cruciale inzichten oplevert
Uit een uitgebreid onderzoek blijkt dat een verminderde calorie-inname bij muizen niet alleen invloed heeft op het gewicht, maar ook op de levensduur. Ontdek de complexe verbanden tussen voeding, immuniteit en een lang leven.

Eet minder voor een langer leven: waarom een uitgebreid onderzoek bij muizen cruciale inzichten oplevert
Het verminderen van de calorie-inname kan leiden tot een slanker lichaam – en naar een langer leven. Dit effect wordt vaak toegeschreven aan gewichtsverlies en Metabolische veranderingen veroorzaakt door minder voedselinname, toegeschreven. Eén van de grootste onderzoeken 1 over dieetbeperkingen die ooit bij proefdieren zijn uitgevoerd, daagt nu de conventionele wijsheid uit over hoe dieetbeperkingen de levensduur verlengen.
In het onderzoek, waarbij bijna 1.000 muizen betrokken waren, die een caloriearm dieet kregen of regelmatig perioden van vasten Er werd vastgesteld dat dergelijke programma's feitelijk gewichtsverlies en daarmee samenhangende metabolische veranderingen veroorzaken. Maar andere factoren – inclusief Immuungezondheid, genetica en fysiologische indicatoren van veerkracht – lijken beter te verklaren hoe het verminderen van calorieën verband houdt met een langere levensduur.
“De metabolische veranderingen zijn belangrijk”, zegt Gary Churchill, muizengeneticus bij het Jackson Laboratory in Bar Harbor, Maine, die mede leiding gaf aan het onderzoek. “Maar ze leiden niet tot een verlenging van de levensduur.”
Voor buitenstaanders onderstrepen de resultaten de complexe en individuele aard van de reactie van het lichaam op caloriebeperkte diëten. “Het onthult de complexiteit van deze interventie”, zegt James Nelson, biogerontoloog aan het Health Science Center van de Universiteit van Texas in San Antonio.
De studie werd vandaag gepubliceerd in het tijdschrift Nature door Churchill en zijn co-auteurs, waaronder wetenschappers van Calico Life Sciences in South San Francisco, Californië, het anti-aging biotechbedrijf dat de studie financierde.
Tel calorieën
Wetenschappers weten al lang dat caloriebeperkende maatregelen, dat wil zeggen langdurige beperkingen op de voedselinname, de levensduur van proefdieren verlengen. Sommige onderzoeken hebben aangetoond dat intermitterend vasten, waarbij korte perioden van voedselgebrek betrokken zijn, ook de levensduur kan verlengen.
Om meer te weten te komen over hoe dergelijke diëten werken, hebben onderzoekers de gezondheid en levensduur van 960 muizen gevolgd, die elk genetisch verschillende voorbeelden vertegenwoordigden van een diverse populatie die de menselijke genetische variabiliteit weerspiegelt. Sommige muizen kregen een caloriebeperkt dieet, een andere groep volgde periodiek vasten en anderen mochten vrij eten.
Het verminderen van de calorie-inname met 40 procent resulteerde in de grootste toename van de levensduur, maar intermitterend vasten en minder strikte caloriebeperkingen verlengden ook de gemiddelde levensduur. De dieetmuizen vertoonden ook gunstige metabolische veranderingen, zoals een verlaging van het lichaamsvetpercentage en de bloedsuikerspiegel.
De effecten van dieetbeperkingen op de stofwisseling en de levensduur veranderden echter niet altijd synchroon. Een van de verrassingen van de auteurs was dat de muizen die het meeste gewicht verloren met een caloriebeperkend dieet de neiging hadden eerder te sterven dan dieren die relatief gematigde hoeveelheden verloren.
Dit suggereert dat processen die verder gaan dan eenvoudige metabolische regulatie bepalen hoe het lichaam reageert op caloriebeperkte diëten. De belangrijkste factoren bij het verlengen van de levensduur waren eigenschappen die verband hielden met de gezondheid van het immuunsysteem en de functie van de rode bloedcellen. Ook cruciaal was de algemene veerkracht, die waarschijnlijk gecodeerd is in de genen van de dieren, tegen de stress van een verminderde voedselinname.
“De interventie is een stressfactor”, legt Churchill uit. De meest veerkrachtige dieren verloren het minste gewicht, behielden hun immuunfunctie en leefden langer.
Slankheid voor een lange levensduur
De bevindingen zouden de manier kunnen veranderen waarop wetenschappers naar onderzoeken naar voedingsbeperkingen bij mensen kijken. In een van de meest uitgebreide klinische onderzoeken 2 tot een caloriearm dieet bij gezonde, niet-zwaarlijvige mensen, ontdekten onderzoekers de interventie hielp de stofwisseling te vertragen – een kortetermijneffect dat wordt geacht indicatief te zijn voor levenslange voordelen op de lange termijn.
De muisgegevens van Churchills team suggereren echter dat metabolische metingen de 'healthspan' kunnen weerspiegelen - de periode waarin men vrij is van chronische ziekten en handicaps - maar dat verdere metingen nodig zijn om te bepalen of dergelijke 'anti-verouderingsstrategieën' daadwerkelijk het leven kunnen verlengen.
Daniel Belsky, een epidemioloog die veroudering bestudeert aan de Columbia University Mailman School of Public Health in New York City, waarschuwt tegen generalisatie van muizen naar mensen. Maar hij erkent ook dat de studie “bijdraagt aan het groeiende inzicht dat de duur van de gezondheid en de levensduur niet hetzelfde zijn.”
- 
Di Francesco, A. et al. Natuur https://doi.org/10.1038/s41586-024-08026-3 (2024). 
- 
Redman, L.M. et al. Celmetab. 27, 805-815 (2018). 
 
            